MBA (Master of Business Administration; İşletme Yönetimi Yüksek Lisansı), işadamı ve iş kadınlarına yönelik olarak geliştirilmiş lisansüstü bir yeterlik derecesidir. MBA’in amacı, öğrencileri rekabetçi dünyanın yönetim sorumluluğunu üstlenebilecek bireyler haline getirecek şekilde eğitmektir. İlk olarak 1902 yılında, ABD‘deki Dartmouth College (Hanover, New Hampshire) bu dereceyi alan mezunlarını vermiştir. Bu program daha sonraları dünyadaki birçok üniversitede uygulanmaya başladı ve özellikle son 20-30 yıl içerisinde, dünya genelinde işletme dalında tercih edilen bir yeterlik haline gelmiştir. Türkiye’de de üniversiteler İşletme yüksek lisans programlarına bu ismi vermeyi tercih etmektedirler. Çalışanlara yönelik MBA programlarında Executive MBA, kısaca EMBA denir. MBA’in liselere uyarlanmış hali Türkiye’de t-MBA adı altında bazı özel liselerde uygulanmaktadır.

e-MBA :

Uzaktan eğitim şeklinde yapılan MBA çeşididir. Ülkemizde birçok vakıf üniversitesi ve bazı devlet üniversiteleri özellikle çalışma hayatında bulunanlara kolaylık sağlamak amacıyla e-MBA programları başlatmış bulunmaktalar. e-MBA programında dersler internet üzerinden verilmektedir. Eğitim süresi 3 yarıyıldır. Altı yarıyıla kadar uzayabilir. Türkiye’de son yıllarda birçok üniversite e-MBA eğitimi vermeye başlamıştır. Anadolu Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, Mersin Üniversitesi, Işık Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi, Fatih Üniversitesi ve Bilgi Üniversitesi uzaktan MBA programı veren üniversitelerdir. Bu programların tamamı YÖK onaylı programlardır ve birçoğunun diplomaları normal MBA programlarından farklı değildir. e-MBA programlarında dersler için okula gidilmez. Sadece final sınavları için okula gidilmesi gerekmektedir. Özellikle çalışan kişilerce, işlerini aksatmadan devam edilebilen bir eğitim olması sebebiyle çokça tercih edilmektedir.

Executive MBA: Yönetici MBA anlamına gelir. Executive MBA öğrencileri, profesyonel iş deneyimine sahip kişilerden oluşmakta ve çok yoğun bir program takip edilmektedir. Belli bir sene yöneticilik deneyimine sahip olmayanlar bu programa kabul edilmezler. Öğrenciler çalışanlardan oluştuğu için bu program genelde akşamları, hafta sonları veya online olarak verilmektedir. Katılımcılar genelde çalıştıkları şirketlerin özel sorunları ve problemleri üzerine proje çalışması yürütürler. Executive MBA programları daha çok pratik ve uygulamaya yöneliktir.

Program 3 yarıyılda tamamlanır en çok 6 yarıyıla uzayabilir. Program bazı temel dersler ve dönem projesinden oluşmaktadır.

MBA Ücretleri: MBA eğitimi dünyada olduğu gibi Türkiye’de de oldukça popülerdir. Dersler çoğu zaman hem akademik hem de iş dünyasında söz sahibi olan kişilerce verilmektedir. Bu durum, MBA ücretlerini diğer yüksek lisans programlarına göre daha yüksek yapmaktadır. Fakat bu eğitim için çok geniş bir fiyat aralığı vardır.

Maaşta Artış

MBA ciddi bir miktarda yatırım yapmak demektir, bu yüzden bir kursu seçmeden ve bir yere bağlanmadan önce bu eğitimin uzun dönemde getireceği faydaları anlamak önemlidir. Eğitiminizden sonra maaşınızda meydana gelecek olan bir artış, karar vermede önemli bir faktördür. Ortalama olarak MBA’den hemen sonra %33 maaşların arttığı da bir gerçektir.

Kariyer Seçenekleri

MBA mezunlarının %79’unun, kariyer fırsatlarını genişletmek amacıyla mesleki eğitimlerine devam etme kararı aldıklarını görüyoruz. Akredite edilen bir MBA eğitimi almak, size yüksek seviyede ayrıcalıklı bir iletişim ağı kurma imkânı sunar. Çeşitli ve deneyimli profesyonellerden oluşan bir grubun parçası olacak, özenle seçilmiş insanlarla birlikte çalışacak ve aynı zamanda dünyanın en iyi işletme okullarından mezun olan kişilerle kurulan üst düzey bağlantılardan faydalanacaksınız. Bir mezunun açıkladığı gibi “Birlikte üstesinden geldiğin şeylerden sonra, MBA eğitimin sırasında oluşturduğun ortaklıklar bir ömür sürüyor” kendinize bir iş ortağı, bir akıl hocası, bir arkadaş ve sonsuz kariyer seçenekleri bulabilirsiniz.

MBA Nedir?

MBA, ya da Master of Business Administration (İşletme Yönetimi Yüksek Lisans) derecesi, uluslararası çapta tanınan ve başarılı bir yöneticilik kariyerine uzanan bir pasaporttur. Bakış açınızı genişletmek ve güçlü yanlarınızı iyice güçlendirmek için tasarlanmıştır, iş dünyasının tüm temel yönlerini kapsar: pazarlama, finans, muhasebe, sayısal teknikler, IT, organizasyonel davranışlar ve insan kaynakları yönetimi, operasyonel & stratejik yöneticilik, araştırma yöntemleri & danışmanlık, çevre, değişim yönetimi, iş politikası & strateji, liderlik & girişimcilik, güncel & yaygın konular, uluslar arası hale gelmek. İş deneyimi ve çeşitlilik akredite edilen bir MBA’de önemli rol oynar. Tipik bir grupta, ilgili alanda beş ila on yıllık deneyimi olan, farklı piyasalardan ve sektörlerden gelen ve farklı kültürlere ve coğrafik geçmişlere sahip olan yetişkin kişiler bulunur. Eğer bir MBA ile ilgileniyorsanız ancak yeterli iş deneyiminiz yoksa, Master of Business and Management (MBM) (İşletme ve Yönetim yüksek lisansı) programını düşünebilirsiniz.

İnternet, globalleşme ve hayat tarzlarındaki değişim sayesinde, birçok okul artık daha esnek eğitim seçenekleri sunabiliyor. Bu uzaktan eğitim veya yarı zamanlı eğitim olabilir. Ve bu kadar seçenek arasında çok geniş bir kalite aralığı bulunuyor. İşte bu noktada bilinçli karar vermeniz önem arz edecektir.

Zaman problemi yaşar mıyım?

İş yükü göz önünde bulundurulması gereken önemli bir konu, Uzaktan eğitim için haftada 20 saatinizi ayırmanız gerekiyor. Tam ve yarı zamanlı kurslar tabi ki daha fazla zamanınızı alacaktır.

Kendimi buna adayabilir miyim?

Ailenizin tam anlayışı ve desteği, bir MBA programına girmek için gereken temel faktörlerden biridir. Yoğun çalışma temposu ve projeler sizi biraz zorlayacaktır.

MBA’ya başlamak için uygun bir zaman mı?

Bu durum, kariyerinizde edindiğiniz deneyime bağlı olarak değişir. Çoğu kurum, sektörde en az iki ya da dört yıllık deneyim istemektedir. Eğer bu deneyime sahip değilseniz, Master of Business and Management (MBM) programını düşünmelisiniz.

MBA size uygun değil mi?

Farklı işletme eğitimleri mi arıyorsunuz?

Eğer doğru konumda değilseniz yeterli deneyiminiz yoksa veya MBA becerilerinize uygun değilse, düşünebileceğiniz pek çok farklı seçenek bulunuyor.

Deneyimli bir yöneticiyseniz ve yöneticilik üzerine araştırma eğitimi arıyorsanız, DBA’yı düşünün.

DBA nedir?

DBA doktora seviyesinde, araştırma tabanlı bir eğitimdir. Disiplinler arası profesyonel pratiği geliştirmek üzere tasarlanmıştır. Teorik yapıların, yöntemlerin ve tekniklerin uygulanmasını ve geliştirmesini inceler. Yaratıcılık ve sınamadan çok teorinin uygulanması üzerine bir bakış getirir. Eğer deneyimli bir yöneticiyseniz ve doğrudan pratik bir uygulama üzerinde çalışırken aynı zamanda bir araştırma becerinizi geliştirmek istiyorsanız, DBA size göre olabilir. Yöneticilik ile ilgili sorunlarınızı çözmek için yenilikçi fikirler getirerek kariyerinizin ve kurumunuzun başarısını doruğa çıkarabilir. DBA en az dört yıl sürmektedir. Bu nedenle zihinsel olarak motive olmanız gerekir. Normal bir Doktoranın aksine, DBA akademik bilgi ve profesyonel uygulama arasında akademik bir köprü görevi görür ve böylece öğrenciler gerçek yöneticilik problemlerine çözüm üretir. MBA birliği, DBA programlarını 2006 yılından bu yana akredite etmektedir. Bağımsız bir kalite sunarken insanların kursun neler sunduğunu anlamalarına yardımcı olmaktadır.

Eğer MBA için gereken deneyiminiz yoksa veya yeni mezun olduysanız, ama gene de işletme derecesinin teorik becerilerini öğrenmek istiyorsanız, MBM’ yi düşünün.

MBM nedir?

Master of Business and Management (MBM), işletme üzerine yüksek lisans eğitimi almak isteyen ancak MBA için yeterli iş deneyimi olmayan kişiler için idealdir. MBA’nın aradığı iş deneyimi koşullarına sahip olmamasına rağmen MBM dereceleri, öğrencileri işletme alanında başarılı bir kariyere yerleşmelerini sağlayacak yöneticilik ve liderlik becerilerini öğretmek için tasarlanmıştır.

Okul Seçimi

Bu programı seçmeden önce kendinize önemli birkaç soru sorun:

Okulun tanınırlığı ne ölçüde? MBA işverenleri okulu tanıyor mu?

Konu okul seçimi olduğunda tanınırlık, çok önemli bir etmendir. İşverenler yalnızca MBA’nızın olup olmadığını değil, nerede eğitim gördüğünüzü de sormaktadır ve bazı programlar diğerlerine göre daha yüksek tanınırlığa sahiptir. Bu okulun tanınırlığını ve kalitesini ölçmek için sunduğu MBA programının doğru akreditasyonlara sahip olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.

Okulun iş piyasası ve sektörle bağlantıları neler?

Okulun yerel ve küresel şirketlerle ilişkileri olup olmadığını kontrol edin ve mezunların hangi işlerde çalıştıklarını ve yerlerini öğrenin.

Yerel bir yerde mi yoksa denizaşırı bir yerde mi eğitim almak istiyorsunuz?

Eğer tam zamanlı bir eğitim düşünüyorsanız, o zaman uluslar arası yönünüzü geliştirmek için başka bir ülkedeki okulu düşünebilirsiniz. Eğer birden fazla yabancı dil biliyorsanız, bu hayatınızı değiştirecek kararı vermede bir başka sebep olacaktır. Yarı zamanlı eğitim için eve ya da iş yerinize daha yakın bir yer seçebilirsiniz. Ancak uzaktan eğitim alanlar için coğrafyanın çok önemli olmadığını, programın alınmasında teknolojinin anahtar rol oynadığını da aklınızda bulundurun.

MBA programını yapısı nasıl?

Göz önünde bulundurulacak iki nokta, programın odak konusudur. Belirli bir konu üzerinde uzmanlaşmak isteyebilir ya da genel bir yeterlilik almak isteyebilirsiniz. İyi bir MBA eğitimi temel yöneticilik konularını kapsarken aynı zamanda iyi bir seçmeli ders yelpazesi de sunmaktadır.

Tam zamanlı mı, yarı zamanlı mı yoksa uzaktan eğitim mi almak istiyorsunuz?

Çok çeşitli eğitim seçenekleri bulunuyor ve bunlardan hangisinin sizin durumunuza, yaşam tarzınıza ve ihtiyaçlarınıza en uygun olduğuna siz karar verebilirsiniz.

MBA eğitiminin maliyeti nedir?

Şunu unutmamak gerekir ki maliyetin yüksekliği kaliteyi göstermez. Fiyatları birçok etmen belirler: kurumun türü, yerel ekonomik hayat, öğretim üyelerinin tanınırlığı ve yetenekliliği ve derslerin verilme şekli. Finansal bir karar almadan önce işletme okullarına, MBA programlarının fiyatlarını nasıl belirlediklerini sorun.

MBA programının sunumu ne kadar esnek?

Eğer birkaç yıllığına eğitim almayı düşünüyorsanız, durumunuzun ve beklentilerinizin değişmesi oldukça muhtemel. Bu nedenle farklı eğitim programları arasında geçiş yapabilirsiniz. Okulun size bu imkânı sunması bir etmen olabilir.

Kabul kriterleri : 

Her okulun ve ülkenin kabul şartları değişkenlik gösterir fakat MBA programlarına kayıt için şu ana şartlar gözetilir;

• Lisans eğitiminde alınmış olunan not ortalaması (GPA),
• Alınmış olunan dersler ve içeriğinin programa uygunluğu,
• İş tecrübesi ve kazanılmış başarılar,
• Başvurulacak okul tarafından belirtilen minimum İnglizce seviyesi (TOEFL ve/veya IELTS sınav sonuçları),
• Bölümlerin içeriklerine göre alınacak GMAT ve GRE sınav sonuçları,
• Eğitim maliyetini karşılayacak sponsor desteği, (Mali durum)
• Referans mektubu,
• Niyet Mektubu,
• Özgeçmiş.

Linkler :

İngiltere’de MBA : http://www.find-mba.com/england

Amerika’da MBA : http://www.find-mba.com/most-popular/usa

Kanada’da MBA : http://www.find-mba.com/canada

Avrupa’da MBA : http://www.find-mba.com/europe

Avustralya’da MBA : http://www.find-mba.com/australia-nz

Asya’da MBA : http://www.find-mba.com/asia